In nog geen week tijd ging Nederland van warme muts naar korte broek. Code rood kleurde lentegroen. Het was voor veel watersportliefhebbers het startsein voor een nieuw seizoen. Maar waar moet je op letten als je je boot vaarklaar maakt?
Met dank aan varendoejesamen.nl
Stap 1. Dek en romp
Inspecteer de romp en het dek minutieus op corrosie, scheurtjes in de gelcoat, verharde rubbers in sponningen, beslagen kitlagen, scepters enzovoorts. Ook is het zaak de staat van alle huiddoorvoeren goed te bekijken en de werking van de afsluiters te checken. Vergeet bij het inspecteren van de standpijpen/pijpen niet de binnenzijde. Vooral ter hoogte van de waterlijn kan het roestgevoelig zijn. Controleer dit door met een hamer aan de buitenzijde te tikken en zo de dikte vast te stellen. Deukt het makkelijk in, dan is de pijp te dun.
Stap 2. Roer
Stel dat de boot de hele winter op een vaste ligplaats heeft gelegen, dan is het verstandig om de schroefas op aangroei te controleren. Zeker in zout water nestelt zich gauw van alles op de aandrijving. Check meteen of er speling zit op de schroefas en de watergesmeerde lagers in de uithouder nog voldoen. Is de afdichting van de schroefas bovendien in orde? Loop daarnaast het roerbeslag, de roerkoning en bewegende delen na. Mochten de sensors uitneembaar zijn, voorzie die dan meteen van nieuw siliconen vet.
Stap 3. Motor
Steeds meer eigenaren van een boot brengen de motor voor de winter weg voor een grote beurt. Toch raden we bij het vaarklaar maken van het schip aan, alle cruciale punten nog een keer grondig na te lopen. Peil eerst de olie-, brandstof- en koelwaterstand en check daarna of de accu werkt en de brandstoftoevoerslang goed is aangesloten. Mochten de olie-, brandstof- en wierfilters nog niet zijn vervangen, is het verstandig dat meteen te doen. Ook is het belangrijk om de V-snaren op spanning te brengen. Tip: zorg altijd voor een reservesetje V-snaren aan boord. Daarnaast is het aan te raden om een expert naar de impeller te laten kijken, die verzorgt de koelwatertoevoer naar de motor. Tip: koelwater vraagt om regelmatige controle. Doe dat gedurende het seizoen meermalen, door tijdens het varen te kijken of er koelwater naar buiten stroomt.
https://www.varendoejesamen.nl/storage/app/media/downloads/voorkom-motorstoring.pdf
Stap 4. De motor laten lopen
Open deur, maar het gaat nog regelmatig verkeerd: als je de motor laat draaien, controleer dan of het water diep genoeg is. De schroef moet minimaal 15 cm onder het wateroppervlak steken, anders wordt er lucht aangezogen, waardoor de stuwkracht afneemt en een slurpend geluid ontstaat.
Heb je een buitenboord- of fluistermotor? Smeer dan ook een beetje vet op de vlinderbouten van de motorklem en draai ze stevig aan. Doe je dat niet, dan kan het gebeuren dat de motor zich bij een bepaald vermogen van de spiegel loswrikt. Bij buitenboordmotoren is het bovendien belangrijk om te checken of de motor 360 graden rond kan draaien in de motorklem, zonder dat er wat wordt geraakt. Kijk voordat je wegvaart áltijd of je vrij baan hebt.
Stap 5. Antifouling voor het onderwaterschip
Als een boot in het water ligt, groeien er algen, schaaldieren en zeepokken op. Deze aangroei zorgt ervoor dat het brandstofverbruik stijgt en de snelheid tijdens het varen vermindert. Als watersporter kun je zelf bijdragen aan een betere waterkwaliteit door na te gaan wat nu eigenlijk nodig is om de aangroei te voorkomen. Deze houd je tegen door ieder jaar onderwaterverf aan te brengen. Antifouling is een onderwaterverf met koper (een biocide) en is dus giftig voor mensen, dieren en planten. Als je hoofdzakelijk in zoet water vaart, kun je waarschijnlijk prima uit de voeten met meer milieuvriendelijke alternatieven, zoals een non-stick of een foul-release coating die je schoon kunt borstelen of spuiten.
Naast de bescherming tegen aangroei zorgt een antifouling-laag voor een langere levensduur van de boot.
Stap 6. Anodes vervangen
De anodes op de boot voorkomen dat andere metalen onderdelen beschadigen door zogenoemde galvanische corrosie. Dit ontstaat door de elektrische lading in de waterstroom. Omdat anodes van het minst edele metaal zijn vervaardigd, mogen ze worden aangevreten. Daarmee wordt beschadiging van de boot voorkomen. Daarom wordt een anode ook wel ‘offerblok’ genoemd. Pas als meer dan de helft van de anodes is weggevreten worden ze vervangen. Tot die tijd volstaat goed schoonborstelen.
Stap 7. Gas en elektriciteit aan boord: check dubbelcheck
Het controleren van gas en elektriciteit aan boord is van levensbelang. Besteed hier tijdens de voorbereiding op het nieuwe vaarseizoen ruim aandacht aan. Check alle elektrische aansluitingen en de verlichting. Vervang iedere twee jaar de gasslang, ook als er niets aan mankeert. Datzelfde geldt per direct voor roestige stekkers, omdat het brandgevaar oplevert.
Gas aan boord is handig voor het kooktoestel, de koeling en verwarming. Wel is gas erg explosief, en levert het direct gevaar op bij verkeerd gebruik of een ondeugdelijke installatie. Raadpleeg áltijd een erkende installateur bij gebreken of onduidelijkheden in de installatie, ga nooit zelf repareren.
https://www.varendoejesamen.nl/kenniscentrum/artikel/veilig-gasgebruik-aan-boord-extra-aandacht
https://www.varendoejesamen.nl/kenniscentrum/artikel/een-veilig-elektrisch-systeem-aan-boord
Stap 8. Tuigage. Onder meer: schone en sterke aanmeerlijnen, vallen en verstaging.
Voordat je uitvaart, is het belangrijk om eerst alle lijnen en vallen te checken op beschadigingen. Zorg ook dat alle benodigde lijnen aanwezig en schoon zijn. Vies geworden lijnen stop je in een sopje of op een lage temperatuur in de wasmachine. Inspecteer daarnaast de verstaging op braampjes en knikken en de terminals (uiteinden) op verbuigingen. Check ook de puttingen op het dek en onderdek, de borgpennen (voor elke vaart) en de zeilen. Belangrijk bovendien is de controle op de vallen, alle draaiende delen zoals blokken en schijven, katrollen en lieren.
https://www.varendoejesamen.nl/kenniscentrum/artikel/een-veilige-tuigage
Stap 9. Veiligheidsmiddelen aan boord
Liggen alle reddingsvesten nog op hun vaste plek en verkeren ze in goede staat? Controleer het op eventuele lekkage door er lucht in te blazen. Doe dat met een fietspompje in plaats van met de mond. Anders komt er vocht in het reddingsvest. Is het een automatisch opblaasbaar reddingsvest? Vervang dan na ieder gebruik de zouttablet en gaspatroon. Inspecteer fakkels en lichtkogels op houdbaarheid. Zorg eveneens voor een brandblusser aan boord.
https://www.varendoejesamen.nl/kenniscentrum/artikel/draag-een-reddingsvest
https://www.varendoejesamen.nl/kenniscentrum/artikel/minimum-uitrusting-veilige-vaart
Stap 10. Navigatie
Belangrijk bij de check van de navigatiemiddelen is vooral of de vaarkaarten nog up to date zijn. Datzelfde geldt voor de almanak en een geldig reglement aan boord (verplicht). Daarnaast is de controle van kompas, gps, dieptemeter en log een vereiste. Overigens hangt dit sterk samen met het vaargebied.
Stap 11. Poetsen en verven
Zijn alle technische zaken in orde, dan komt het aan op spierkracht. Het dek kan worden geschrobd, de romp in de was en het interieur van de boot opgefrist. Moet er geverfd worden? Let dan goed op de buitentemperatuur. Verven gaat het beste als het buiten tussen de 15 en 25 graden Celsius is. De luchtvochtigheid mag niet hoger zijn dan 85%. Veel booteigenaren vinden het een mooi gezicht om de waterlijn even bij te werken. Niet echt nodig, maar het staat strak en netjes.
Tot slot
Uitgebreide tips en uitleg, staan in de online-brochures van varendoejesamen.nl. Ze zijn gratis en bevatten een schat aan bruikbare informatie voor booteigenaren.
