Rijkswaterstaat is van plan het Zwarte Meer in Overijssel nagenoeg ontoegankelijk te maken voor de pleziervaart. Ook het Zwarte Water, de 19 kilometer lange rivier die erin uitkomt, staat op de nominatie te worden voorzien van vaar ontmoedigende maatregelen. Het Watersportverbond heeft alternatieve plannen ingediend en bezwaar aangetekend bij Rijkswaterstaat en de provincie Flevoland.
Wat is er aan de hand?
In dit bijzondere watergebied is een voedseltekort voor doortrekkende en overwinterende vogels. Om die reden wil Rijkswaterstaat het Zwarte Meer met een Toegangbeperkend Besluit (TBB) afsluiten voor watersporters. Ook de recreatiegeul, parallel aan de geul voor de beroepsvaart, kan worden afgesloten. Daarnaast is een plan ontwikkeld om met een 19 kilometerlange damwand de natuurlijk oevers van het Zwarte Water te beschermen en zo betere paaiplekken te creëren voor vissen.
Waarom is het Watersportverbond tegen?
Niet alleen wordt het Zwarte Meer nauwelijks meer bereikbaar voor de pleziervaart, door de vermenging van de beroeps- met de recreatievaart ontstaat een dusdanig gevaarlijke situatie, dat veilig varen soms onmogelijk is. Ook de damwanden langs de oevers van het Zwarte Water zorgen voor extra onveiligheid. Ze verhogen de golfslag, verhinderen een snelle vlucht uit het water voor mens en dier en bij hoog water zijn ze niet meer zichtbaar.
Hoe kijkt het Watersportverbond naar de situatie?
Net als Rijkswaterstaat wil het Watersportverbond een herstel van de natuurlijke waarde van het Zwarte Meer en het Zwartewater. Echter het voedseltekort voor vogels wordt niet opgeheven door watersporters de toegang te beletten. Evenmin is het plaatsen van damwanden de zaligmakende oplossing voor het creëren van betere paaiplekken.
Waarmee wordt wel een oplossing bereikt?
In het alternatieve plan van het Watersportverbond wordt geschetst hoe zowel de natuur als de recreatievaart uitstekend samen kunnen gaan. De recreatiedruk in het gebied blijft namelijk beperkt tot de zomermaanden. Op dat moment kunnen zones worden ingevoerd waar je wel of niet mag varen. Tijdens de zomer is er overigens op het overgrote deel van het meer nauwelijks te varen, omdat het te ondiep is en het er wemelt van de waterplanten. De oplossing voor de betere paaiplekken voor vissen hoeft niet te worden gezocht in het plaatsen van damwanden, die lelijk uitsteken bij laagwater, en ronduit gevaarlijk zijn bij hoogwater. Het Watersportverbond vraagt zich af, waarom er geen ruimte is gezocht in de bestaande uiterwaarden? Die vallen onder de bepaling ‘Natura 2000’, een Europees netwerk van beschermde natuurgebieden. Door de oplossing op de oevers te zoeken, houdt de rivier haar natuurlijke breedte en kan de synergie worden gezocht tussen natuurontwikkeling op het land en in het water. De nu bestaande vorm van oeverversterking voldoet dan uitstekend.
Welk negatief neveneffect heeft het plan van Rijkswaterstaat?
Bestaand recreatief gebruik wordt verdrongen. Hierdoor verplaatst het ‘probleem’ zich naar andere plekken. Door de damwanden en het TBB kan er bijvoorbeeld niet meer op de favoriete plekken gecreëerd worden. Elders zal ongewenste recreatiedruk ontstaan.
Wat zijn de vervolgstappen?
In dit dossier trekt het Regioteam van het Watersportverbond samen op met de gebiedscoöperatie IJsseldelta en de watersportverenigingen. Nu de alternatieve plannen zijn ingediend en er bezwaar is gemaakt, wachten we op antwoord.
