Liever een wetsuit dan een smoking
Ik dacht dat ik er te jong voor was, maar werd overvallen door nostalgie toen de NOS wegens het overlijden van Elfstedentochtwinnaar Reinier Paping (90) de ontroerende uitzending Andere tijden sport herhaalde, waarin hij vier jaar geleden met Henk Angenent in bitterkoud Canada op bezoek ging bij Evert van Benthem.
Zou het ooit weer zo ver komen, dat we nog zo’n tocht mogen meemaken?
Vanwege een kunstheup schaatst Paping niet meer. Van Benthem wel. Die schaatst een paar rondjes op een net schoongeveegd baantje achter zijn huis. Zelfde kromme benen als destijds, alsof hij weer op de crossmotor zit. Binnen no time, gecombineerd met de beelden uit die tijd, ben je weer terug op De Bonkevaart. Klunen bij Dokkum, dat geelblauwe pak, een achttienjarige koning Willem-Alexander als schaatser W.A. van Buren en ijspegeltjes in de vlassnor van Van Benthem. Het was het enige moment in het jaar, dat bij ons de hele dag de televisie aan mocht staan. Zou het ooit weer zo ver komen, dat we nog zo’n tocht mogen meemaken?
Frank van den Wall Bake, bestuurslid van het Watersportverbond, was erbij, bij die bovenmenselijke prestatie van Paping, die in 1963, de zwaarste Friese Elfstedentocht ooit won. Nog krijgt hij het koud, als hij erover vertelt. Samen met honderden andere deelnemers werd hij die dag door de organisatie van de Friese Elfstedentocht van het ijs gehaald. De temperatuur was gedaald tot achttien graden onder nul en een barre noordoostenwind raasde over het vlakke land, dat met een sneeuwlaag was bedekt.
Schaatsinsiders weten dat Reinier Paping tijdens de tocht bij Franeker een duffelse jas van een toeschouwer leende, waarop hij ging liggen om de benen van zijn onderkoelde lichaam los te schudden, waarna hij met succes naar Dokkum versnelde in de stuifsneeuw op wat de rijders kwalsterijs noemden.
Deze schaatsgrootheid stond in Canada samen met de boomlange Van Angenent met pretogen naar de schaatsende kleinkinderen van Van Benthem te kijken. Om even daarna in de woonkamer zijn rugzak voor hen leeg te halen. Inhoud: een pakje pure hagelslag, zoute drop en stroopwafels van het huismerk Albert Heijn. Prachtig is daarna het beeld van Paping, die in het vrieswitte landschap een stukje over het ijs loopt en een arm krijgt van Van Benthem. Gedrieën zijn ze op weg naar het schuurtje, waar de bekers van de tweevoudig Elfstedenkampioen staan. Daar drinken ze een Beerenburger en beantwoorden twee vragen: wie is de grootste kampioen en wat heeft de roem met jullie gedaan? Bij de eerste vraag wijzen Angenent en Paping naar Van Benthem, omdat hij twee keer heeft gewonnen. Van Benthem wijst eerbiedig zwijgend naar Paping.
Met de roem en aandacht hadden ze alle drie niet veel op. Voor van Benthem was het zelfs de reden om uit Nederland te emigreren.
Ook onze eigen topsporters leven liever een bescheiden bestaan in het teken van hun sport. Erg was het daarom niet, dat de drie sportgala’s - van de stad Den Haag, het Watersportverbond en NOS/NOC*NSF - door de lockdown waren afgelast. Onze sporters komen namelijk liever opdagen in een wetsuit dan in een smoking. Maar toch: wat heb ik de gala’s gemist. In een volle zaal onze sporters in beeld zien, zich realiserend wat ze gedaan hebben en voor anderen betekenen, is iets om te koesteren.
Je gunt ze een Andere tijden sport.
Reageren?
Arno van Gerven is directeur van het Koninklijk Nederlands Watersportverbond. Iedere week snijdt hij actuele onderwerpen in de watersport aan. Wil je reageren? Doe dat op arno.van.gerven@watersportverbond.nl.
