In de belangenbehartiging stuiten we regelmatig op onduidelijke bestuurlijke en politieke processen, die inspraak suggereren, maar niet geven. Een recent voorbeeld hiervan is het Noordzeeakkoord, waarbij zelfs voorgenomen afspraken met andere instanties zijn geschonden. Gisteren hebben we dat in een kennismakingsgesprek onder de aandacht gebracht van Sybilla Dekker, de nieuwe voorzitter van het Noordzee Overleg en -Noordzeeakkoord. Aan tafel zaten vertegenwoordigers van de Zeegaande Waterrecreatie, onder wie Ernst Kaars Sijpesteijn en Willem Dekker van het regioteam Noordzee Watersportverbond en ikzelf. Ons belangrijkste bezwaar in deze kwestie gaat om het volgende.
Door de komst van de windturbineparken ontstaat ruimtegebrek in het toch al druk bevaren Nederlandse deel van de Noordzee. Met als gevolg dat de commerciële- en de recreatieve vaart steeds meer in elkaars vaarwater komen. Om die reden hebben we in het afgelopen decennium gepleit voor doorvaart van windparken voor kleinere schepen (maximale lengte van 24 meter). Nederlandse windparken waren namelijk gesloten voor doorvaart en na veel overleg met overheidsinstanties is een succesvolle doorvaartpilot gehouden met de drie bestaande windparken voor de kust bij IJmuiden (2017-2019).
Naar verwachting zou de pilot worden omgezet naar beleid. Er werd zelfs gesproken over verruiming van de doorvaartmogelijkheden. Totdat we plotseling werden geconfronteerd met het Noordzeeakkoord. Een akkoord dat ondanks herhaaldelijke verzoeken en toezeggingen om inbreng te mogen leveren, buiten ons om is genomen. Voortaan kunnen windturbineparken alleen nog maar via een passage, of een ‘logische corridor’ worden doorkruist, met daarbij de verruiming dat dit toegestaan wordt voor schepen tot 45 meter lengte.
Los van het verhoogde risico dat ontstaat door de verkeersdrukte in zo’n corridor, is het niet mogelijk een corridor te bezeilen als je afhankelijk bent van onvoorspelbare factoren als wind, golven en getij. De hoeveelheid manoeuvres die je moet uithalen zijn bij voorbaat legendarisch. Maar nog erger; hierdoor zullen kleinere schepen langer in de nabijheid van de Scheepvaartroutes verblijven.
Deze inzichten, maar ook onze teleurstelling in het proces, hebben we met Sybilla Dekker gedeeld. Te meer omdat het windpark Borssele voor de Zeeuwse kust recent operationeel geworden is met een corridor. Nog voordat het Noordzeeprogramma van kracht wordt (2022-2027), is de dus nieuwe maatregel hier al ingevoerd. Dat leidt tot discutabele en onveilige situaties. Sterker nog; het druist in tegen bepalingen van datzelfde Noordzeeakkoord. Hierin staat onder meer, dat de veiligheid en bereikbaarheid voor de scheepvaart moet worden geborgd bij de aanwijzing van gebieden op zee voor een bepaald doel. Als er door die nieuwe functies toch veiligheidsrisico’s ontstaan, dienen die te worden opgelost voordat het gebied in gebruik wordt genomen.
Sybilla Dekker erkende een gebrek aan transparantie in het proces. Vanaf nu gaan we open met elkaar in gesprek om aan een oplossing te werken. Dat is hoopgevend. We zijn namelijk niet tegen nieuwe vormen van energiewinning, maar wel voor een verstandig en veilig gebruik van de beschikbare ruimte op zee. Daarbij zou de overheid de gebruiker van het water per definitie centraal moeten stellen. Dat leidt tot verstandige plannen.
