Reeuwijkse Plassen
Midden in het Zuid-Hollandse Groene Hart liggen de Reeuwijkse Plassen. Het is een heel aantrekkelijk vaargebied. Toch zie je er opvallend weinig watersporters van ‘buitenaf’. Dat komt in de eerste plaats omdat de plassen niet makkelijk bereikbaar zijn. En in de tweede plaats omdat het gebied een ontmoedigingsbeleid voert. Daardoor bestaat het drukke vaarverkeer vrijwel geheel uit lokale gebruikers.
Karakteristieken
- type vaartocht : plassentocht
- kenmerken : luxe bebouwing aan de plassen, afgewisseld met landelijke gedeelten
- laagste vaste brug : de bruggen zijn ophaalbruggen die je vaak zelf moet bedienen
- diepgang : met 1m diepgang kun je er komen en dan moet je de ondiepten mijden
- overige beperkingen : breedte van de ophaalbruggen 3m, vaarvergunning vereist
Wat wel grappig is, varen in Reeuwijk is een beetje exclusief …
De tekst hiernaast omvat highlights uit het gelijknamige hoofdstuk van het boek 'Hollands water'. Zin in het hele verhaal en nog 44 andere hoofdstukken over vaargebieden en steden ? Ga naar de site of bekijk eerst het inkijkexemplaar!
© Pim van der Marel 2022
Plassengebied
De Reeuwijkse plassen hebben allemaal een min of meer rechthoekige vorm. Dit als gevolg van de verkaveling van de weilanden in de tijd voor de turfwinning. Het gebied beslaat twaalf verbonden plassen en een ‘losse’ plas. Deze dertiende plas dateert uit de jaren zeventig van de vorige eeuw. Ze ontstond door zandwinning en motorvaart is er verboden.
De 12 verbonden plassen vormen een wateroppervlakte van ruim 700 hectare. Ze worden van elkaar gescheiden door smalle weggetjes en kades. Voor het vaarverkeer zijn verschillende soorten verbindingen tussen de plassen gecreëerd. Niet zelden betekent dit dat je uit de boot moet om zelf een brug open te draaien. Om die reden adviseren we om er niet alleen te gaan varen, want dat kan soms onhandig zijn. Toch zijn het in onze ogen ook de vele verbindingen die het gebied tot een leuk vaarwater maken. Op de motor mag je niet varen op de plassen Ravensberg en De Sloene alsmede op het Oostelijk deel van de plas Gravekoop. En op de plas Klein Elfhoeven moet je binnen de betonning blijven. Maar desondanks blijft er genoeg te verkennen over.
Elfhoeven en ‘s-Gravenbroek
Als we door de beweegbare brug de plas Elfhoeven op varen is dat het begin van ons rondje over de plassen. De plas kenmerkt zich door fraaie eilandjes waar je rond en langs kunt varen. De beide voorste plassen – ’s-Gravenbroek en Elfhoeven – zijn het drukst. Hier worden ook de zeilwedstrijden gehouden. De 75e (!) Goudse Zeilweek ligt alweer een royaal aantal jaren achter ons. Nadat we de plas uitgebreid zijn rondgevaren willen we naar de ’s-Gravenbroekse plas. Daarvoor steken we de scheidingsweg Groene Ree over door een draaibrug.
Groot en Klein Vogelenzang
Na de lunch gaan we in een hoek van de plas op zoek naar de doorgang naar de plas Groot Vogelenzang. Die blijkt tamelijk verscholen te liggen. Er ligt een beweegbare brug met een doorvaarthoogte van > 1m20. Daar kunnen we gewoon onder door. Na een flink stuk over de fraaie verbindingssloot komen we op deze kleine plas. We willen door naar de naastgelegen plas Klein Vogelenzang, maar zien daarvan af. De verbindingsvaart laat onze diepgang niet toe ! We hadden al in de Wateralmanak gelezen dat de diepte van de plassen varieert van 0,5m tot 3m. Eigenlijk waren we nieuwsgierig waar de ondiepten zouden zitten. Enfin, dat hebben we nu ontdekt.
Zelf brugwachteren
Dan maar op zoek naar de doorgang naar de plas Gravekoop. Die vinden we. Voor ons ligt een beweegbare brug met een doorvaarthoogte in gesloten toestand van 0,7m. Dat is zelfs voor onze lage boot te weinig. Een jong stel met een scoutingvlet manoeuvreert zich erdoor. Ze zijn zo vriendelijk de brug ook even voor ons open te houden. Daarbij valt ons de gemoedelijkheid in dit gebied op.
De plas Gravekoop is een wat grotere plas. We varen hem rond en zien al van verre de brug die ons naar de volgende plas moet brengen. Opnieuw een doorvaarthoogte van 0,7m en geen jongelui om ‘m open te doen. Dus stapt één van ons uit om daarvoor te zorgen. Het is een elektrisch werkende brug en gelukkig doet-ie het ! De slagbomen gaan dicht en het wegverkeer over de Nieuwenbroeksedijk wordt even stilgezet. We passeren en nemen onze brugwachter weer aan boord. Via weer een fraaie aansluiting komen we op de plas Nieuwenbroek. Feitelijk vormen de 3 plassen Nieuwenbroek, Roggebroek en Kalverbroek één geheel, in de lengte doorsneden door een lange eilandenrij. Ook dit zijn weer fraaie plassen. Opvallend is dat je hier verschillende veenbonken boven ziet komen drijven. Opletten dus !
Sfeer
Kenmerkend voor het gebied is dat er een grote groep lokale gebruikers van het vaarwater is.
De beperkingen en de structuur van het vaargebied maken dat die vooral in open boten varen. Van die open boten maken sloepen, vletten en tenders het grootste deel uit. Nu zijn er in dit type boten veel soorten, maten en kwaliteiten. Wat opvalt als je hier rondvaart is het grote aantal, niet al te grote, maar vooral mooie boten. Het heeft wat mogen kosten, zeg maar ! Dat heeft er ongetwijfeld ook mee te maken dat Reeuwijk een beetje een chique plaats is. Zelfs het groeten op het water gaat net wat minzamer dan je elders ziet. Dat komt misschien ook omdat de gemiddelde leeftijd van de mensen in de boten toch enigszins hoger ligt dan je gewend bent. Op al die mooie boten zijn de schippers natuurlijk ook zuiniger. Dus bij passeermanoeuvres in nauwe situaties is de beleefdheid en gemoedelijkheid groter dan gewoonlijk. De sfeer in dit gebied is eigenlijk het best te typeren als een beetje ‘exclusief’. Grappig, zo kan het dus ook !
