Grensoverschrijdend gedrag in de watersport

Grensoverschrijdend gedrag in de watersport

John de Mol zocht naar woorden toen hem in het televisieprogramma BOOS werd gevraagd of Talpa - de producent van The Voice - beleid op papier had staan tegen grensoverschrijdend gedrag. Het was er niet. Ik heb hetzelfde bij de hand gehad.

Als bestuurslid bij een sportvereniging kreeg ik te maken met een geval van ongewenst gedrag binnen de club. Maar terwijl ik nog aan het googlen was hoe wij het beste met deze situatie om konden gaan, werd het bestuur al aangesproken door betrokkenen en de politie. Een nachtmerrie. Voor je het weet, word je meegesleurd in de vraag wie hier verantwoordelijk voor is.

Sindsdien staat de ontwikkeling van beleid tegen grensoverschrijdend gedrag hoog op mijn agenda. Of beter gezegd: hoe organiseer je het tegenovergestelde, zorg je voor een veilig sportklimaat, waar het plezier van de leden voorop staat en duidelijk met elkaar is afgesproken waar de grenzen liggen? Het ontoelaatbaar is om gedrag te vertonen, of toenadering te zoeken (verbaal, non-verbaal, digitaal of fysiek) wat door de persoon, die het ondergaat, als gedwongen en/of ongewenst wordt ervaren.

En mocht het onverhoopt toch gebeuren hoe zijn dan de regels en de procedures? Onze onafhankelijke vertrouwenspersoon alleen al krijgt twee tot drie meldingen per jaar. Weten de slachtoffers dan waar ze terecht kunnen en voelt dat veilig? Zijn de richtlijnen voor het bestuur op dat moment duidelijk?

Om besturen van watersportverenigingen hiermee te helpen, heeft het Watersportverbond aanbevelingen en handreikingen ontwikkeld, die ondersteunen bij de totstandkoming van sportverenigingsbeleid tegen grensoverschrijdend gedrag.

Kortgezegd komt het hierop neer:

1. Overtuiging

Het begint bij de overtuiging van het bestuur dat verenigingssport per definitie een plek is waar iedereen zich thuis hoort te voelen. Ons bestaansrecht is samenkomen en saamhorigheid. Hiermee is de eerste en belangrijkste verantwoordelijkheid van het bestuur: zorg voor een veilig sportklimaat waarbij het plezier van de sporter vooropstaat.

2. Structuur

Kom tot regels en procedures, waarin helder is bepaald wat de eerste stappen zijn om ongewenst gedrag te voorkomen: zoals het onderwerp binnen het bestuur bespreekbaar maken, een heldere visie opstellen, risico-inventarisatie uitvoeren, vrijwilligers opleiden/voorlichten en samen omgangsregels afspreken. Maar bovenal: creëer een structuur met onafhankelijke vertrouwenspers(o)on(en) voor de slachtoffers. Zodat een slachtoffer van ongewenst gedrag weet bij wie er veilig is aan te kloppen en de begeleiding professioneel is.

3. Reglementen en onafhankelijk tuchtrecht

Om bestuurders te ondersteunen deze structuur makkelijker in te passen, kunnen watersportverenigingen gebruikmaken van modelstatuten van het Watersportverbond. De modelstatuten bevatten gedragscodes en vallen onder de tuchtreglementen van het Instituut voor de Sportrechtspraak, een onafhankelijk juridische organisatie.

4. Vrijwilligers

Maak de Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) verplicht voor alle aangesloten vrijwilligers en medewerkers. Daarmee is de veiligheid van sporters niet volledig gegarandeerd, maar er gaat wel een sterk signaal vanuit.

5. Continue aandacht geven

Beleid tegen grensoverschrijdend gedrag is hard werken en nooit vanzelfsprekend.

Hiermee kom ik misschien wel op het allerbelangrijkste punt over grensoverschrijdend gedrag: Het is niet de vraag of het kan gebeuren, maar hoe en wanneer het naar voren komt.

Reageren?

Arno van Gerven is directeur van het Koninklijk Nederlands Watersportverbond. Iedere week snijdt hij actuele onderwerpen in de watersport aan. Wil je reageren? Doe dat op arno.van.gerven@watersportverbond.nl.