Toen ik na mijn studie aan een baan begon, startte een goede kennis bij het eerste online warenhuis van Nederland: Bol.com. Het bedrijf, vertelde hij, hield er destijds al rekening mee dat bijna één procent van de klanten hun rekening niet zou betalen. Een verlies dat vooraf simpelweg werd ingecalculeerd.
In onze wereld draait het niet om winstmaximalisatie, maar om plezier op en rond het water, saamhorigheid en gezamenlijke verantwoordelijkheid. Toch worstelen we al sinds het begin van mijn directeurschap bij het Watersportverbond met een hardnekkig probleem: het vermoeden – inmiddels vaak bevestigd – dat zo’n vijftien procent van de leden van watersportverenigingen niet netjes wordt opgegeven. Daardoor ontbreekt er jaarlijks bijna tweehonderdduizend euro aan contributie. Geld dat we hard nodig hebben voor de jeugd, veiligheid, lobby en betere watersportfaciliteiten.
"Elke procent telt”
Zo’n vijftien procent klinkt misschien als een droge rekensom, maar achter dat getal gaan tastbare voorbeelden schuil. Bijvoorbeeld die vereniging die bij een jubileum trots vertelt over 423 leden, terwijl er in ons systeem maar 188 staan. Een club die feitelijk 1200 leden heeft, maar er 800 opgeeft. Verenigingen die wel contributie innen, maar niet alles afdragen. Of leden die voor hun ligplaats betalen, maar niet meetellen in de opgave. En dan zijn er nog de raadselachtige fluctuaties: het ene jaar opvallend veel leden, het jaar erop ineens een scherpe daling. Sterker nog; het kan per maand zelfs sterk wisselen. Soms lijkt het ledenbestand de Bermuda-driehoek: groepen leden verdwijnen zomaar van de radar. Niet door mysterieuze krachten, maar door contributie die simpelweg verdampt.
Het Watersportverbond is hierin niet uniek. Veel meer organisaties hebben ermee te kampen. In het Verenigd Koninkrijk betaalt inmiddels meer dan twaalf procent van de huishoudens geen kijk- en luistergeld – goed voor honderden miljoenen verlies. In Schotland wist spoorwegmaatschappij ScotRail het zwartrijden te halveren door data slimmer te gebruiken en gerichte acties in te zetten. En ook in de digitale wereld zie je het: streamingdiensten als Netflix en Spotify lopen jaarlijks honderden miljoenen mis doordat mensen massaal accounts delen. Een paar euro lijkt niets, maar opgeteld maakt het een wereld van verschil.
Wij zijn natuurlijk geen BBC en ook geen streamingdienst. En we zijn ook geen spoorwegmaatschappij die met controleurs in blauwe hesjes langs de deuren kan. Het Watersportverbond is een vereniging van verenigingen, gebouwd op vertrouwen, vrijwilligheid en een gedeelde passie. Juist daarom moeten we zorgvuldig omgaan met dat vertrouwen.
Vertrouwen vraagt echter ook om zorgvuldigheid. Daarom gaan we het slimmer aanpakken: met gerichte steekproeven, bijvoorbeeld door ledenaantallen te vergelijken met wat verenigingen zelf op hun website melden of met gegevens uit de Kamer van Koophandel. We letten extra op opvallende verschillen. Maar het belangrijkste blijft: het gesprek aangaan met verenigingen en duidelijk maken dat elke procent telt.
Stel je voor dat we die vijftien procent boven water krijgen. Dan kunnen we vrijwilligers beter ondersteunen, meer jongeren enthousiasmeren én krachtiger optreden tegen de ‘groene gruwel’ van woekerende waterplanten en de stormvloed aan gemeentes die vaarvignetten willen invoeren. Dáár zit de echte winst van eerlijk opgeven.
Dat is geen formaliteit, maar het fundament onder ons collectief. Wie leden verzwijgt, verzwakt de watersport. Hoe eerlijk ben jij?
Arno van Gerven is directeur van het Watersportverbond. Hij schrijft twee keer per maand een column over de onderwerpen die in de watersport leven. Van Gerven probeert daarmee een breed lezerspubliek – van leden tot politiek – met een knipoog te laten kijken naar kansen en ontwikkelingen in recreatie en sport. Daarbij maakt hij gebruik van alle stijlmiddelen die een schrijver van een opiniestukje ten dienste staan. Wilt u reageren, e-mail naar arno.van.gerven@watersportverbond.nl.
