Woerden

De kleine vestingstad Woerden ligt aan de Oude Rijn op de grens van Utrecht en Zuid-Holland. Vanuit de lucht zie je om de binnenstad het bekende sterpatroon van de verdedigingsgrachten. Als waterstad heeft het bepaald geen faam. Terwijl de singelgracht niet alleen nagenoeg geheel bewaard is gebleven maar ook in zijn geheel bevaarbaar is. En er is een aantrekkelijke stadshaven.

Kenmerken 

• type vaartocht : stadsdoorvaart 
• in de singels ligt een vaste brug van 2m
• de nieuwe duikbrug is flink lager dus misschien moet je daar heen en terug
• anders kun je de historische binnenstad via de singels in zijn geheel rondvaren
• diepgang meestal rond 1 meter
• de Oude Rijn loopt gewoon via een deel van de singels

Aan de ‘toertochten per motorboot’ van deze website voegen we elke maand een toertocht toe die met regelmaat is ontleend aan het boek ‘Hollands water’. Wellicht doen wij je er – met het oog op de feestdagen - een plezier mee op dit boek (300 pagina’s puur vaarplezier) te wijzen als een geslaagd cadeau.

Je kunt het hier bestellen. 

© Pim van der Marel 2022

Fraaie aanvaarroutes

Vanaf het Amsterdam-Rijnkanaal in Utrecht kun je de Leidse Rijn nemen naar Woerden. Dan heb je wel met een paar beperkingen te maken. Om die reden adviseert de wateralmanak dan ook een andere route vanaf het Amsterdam-Rijnkanaal. En wel via de Hollandse IJssel naar Hekendorp en vandaar via de Dubbele Wiericke naar de Oude Rijn. Je komt dan in Woerden vanuit het Westen, net als vaarverkeer uit bijvoorbeeld de richting Leiden. Vanuit het noorden (Amsterdam, Nieuwkoop) kom je er via het riviertje de Grecht.

Vanuit het zuiden zijn er – uitsluitend voor sloepen en vergelijkbare boten - nog 2 alternatieven voor de Dubbele Wiericke. De eerste is de Montfoortse Vaart die vanuit Montfoort aan de Hollandse IJssel via Cattenbroek naar Linschoten voert. De tweede is de (Lange en Korte) Linschoten vanuit Oudewater, ook aan de Hollandse IJssel. De Lange Linschoten is desondanks alleen weggelegd voor lage boten. Er ligt namelijk nog wel een vaste brug van 1m40 in het traject. Maar het is wel de pittoreske aanvaarroute bij uitstek.

Historie

De Romeinen bouwden al in de eerste eeuw het fort Laurium op de plaats waar nu Woerden ligt. De Rijn vormde destijds de noordelijke grens van hun rijk, de Limes. Woerden moet niet alleen toen maar ook daarna - in de vroege middeleeuwen - al een dorp van betekenis geweest zijn. De bevolking bewoonde de resten van de Romeinse versterking. Volgens de overlevering heeft Bonifatius – die de meesten van ons wel uit de geschiedenisboeken kennen - er gepreekt tussen 719 en 722. Het dorp wordt in de 12e eeuw een vestingstad met een slot, wallen en grachten. Dat loopt ongeveer parallel met de tijd waarin de Heeren van Woerden de streek bestierden. Het huidige wapen van Woerden is dat van de toenmalige Heer Herman. Met stadsrechten sinds 1372 en een nog intact 15e-eeuws kasteel mag je Woerden gerust een stad met historie noemen!

Singels

Woerden heeft singels (zo heten watergangen rond een binnenstad die een overblijfsel zijn van vroegere verdedigingsgrachten). Zo’n singel heeft vrijwel nooit gemetselde kademuren maar nagenoeg altijd schuin aflopende walkanten. En dat is in Woerden niet anders. Komend vanaf Leiden kun je bij binnenkomst in de stad bakboord uit. Je moet dan wel onder de vaste brug van 2m door. Op deze Zandwijksingel - verderop de Burgemeester H.G. van Kempensingel - valt op hoe rijk aan groen het centrum van Woerden is gebleven. De gelukkigen die hier mogen wonen hebben aan het water priëlen gebouwd die aan de Vecht doen denken. Ondanks de parkachtige omgeving kom je nauwelijks andere watersporters tegen. Onderweg is nog een uitstapje mogelijk dat alleen met een doorvaarthoogte van max 1m10 mogelijk is. Deze singel voert zo mogelijk nog meer door het centrum van de stad. Je vaart hier onder meer langs de Lutherse kerk uit 1646. Die wordt getypeerd als een zogenoemde schuilkerk terwijl ze toch als kerkgebouw zeer herkenbaar is. Dit water loopt uiteindelijk dood op een lage vaste brug.

Oude Rijn

Omdat een deel van de singels onderdeel is van het normale traject van de Oude Rijn, zal het passanten wellicht ontgaan dat je op een oude verdedigingsgracht vaart. In plaats van de stad te verlaten richting Utrecht kun je bij de Oostdam een draai maken. Voor je ontvouwt zich dan het prachtige uitzicht op het Kasteel van Woerden. Achter het kasteel is in de 19e eeuw de Sint-Bonaventurakerk gebouwd. Met een kleine 80 meter hoogte domineert deze kerk de stad.