Een watersportvereniging is meer dan een plek om te zeilen, kanoën of surfen. Het is een gemeenschap van leden, vrijwilligers, trainers en ouders, waar veiligheid, respect en vertrouwen centraal moeten staan. Dit is niet altijd vanzelfsprekend. Grensoverschrijdend gedrag, van pesten tot intimidatie, komt helaas ook in de sport voor. Als bestuurder ben je verantwoordelijk om dit zoveel mogelijk te voorkomen én adequaat te handelen wanneer het toch gebeurt. De aanstelling van een vertrouwenscontactpersoon (VCP) is daarin een cruciale stap.
Waarom een vertrouwenscontactpersoon op jouw vereniging?
Een vertrouwenscontactpersoon (VCP) fungeert als laagdrempelig aanspreekpunt voor iedereen binnen de vereniging. Van jeugdleden tot trainers en van commissieleden tot het lid wat een boot in de verenigingshaven heeft liggen. Deze vertrouwenscontactpersoon is er om te luisteren, vragen te beantwoorden en waar nodig door te verwijzen. Een goed functionerende VCP zorgt ervoor dat signalen van grensoverschrijdend gedrag serieus genomen worden en niet onder de radar blijven.
De VCP helpt het bestuur ook actief bij preventieve maatregelen, zoals het opstellen en uitdragen van een gedragscode. Daarmee draagt deze rol bij aan een open en veilige verenigingscultuur, waarin leden zich gehoord en beschermd voelen.
De rol van de VCP: luisteren, doorverwijzen, ondersteunen
De vertrouwenscontactpersoon biedt een luisterend oor bij zorgen over gedrag binnen de vereniging. Denk aan meldingen over pesten, seksuele intimidatie, agressie of discriminatie. De VCP bespreekt mogelijke vervolgstappen en verwijst, indien nodig, door naar professionele instanties of het Meldpunt van het Watersportverbond.
Let op: de VCP is geen hulpverlener en de functie is niet te combineren met een bestuurs- of kaderrol binnen de vereniging. Juist de onafhankelijke positie maakt de VCP betrouwbaar en toegankelijk voor alle leden.
Zichtbaarheid en bekendheid
Een VCP is alleen effectief als iedereen weet wie het is en hoe hij of zij te bereiken is. Geef de VCP dus ruimte om zich persoonlijk voor te stellen, bijvoorbeeld tijdens een ledenbijeenkomst of introductieavond voor nieuwe leden.
Overweeg ook samenwerking met andere verenigingen. Kleine clubs kunnen samen één of meerdere VCP’s aanstellen en zo kennis en capaciteit delen.
Opleiding en ondersteuning
Een VCP vervult een verantwoordelijke rol en moet beschikken over gespreksvaardigheden, integriteit en kennis van de sportcontext. Daarom biedt NOC*NSF een specifieke opleiding voor vertrouwenscontactpersonen aan. De scholing bestaat uit een voorbereidende online module en één of twee bijeenkomsten. De scholing tot vertrouwenscontactpersoon is uitsluitend bedoeld voor vertrouwenscontactpersonen in spé waarvan de vereniging lid is van een bij NOC*NSF aangesloten sportbond.
Ook het Watersportverbond ondersteunt verenigingen via het Meldpunt Veilige Watersport en de kennisbank. Als bestuurder en VCP van een vereniging mag je altijd contact opnemen met één van medewerkers integriteit. Zij adviseren graag over een veilig verenigings- en sportklimaat, zoals het aanstellen van een VCP of het opstellen van een gedragscode. Ook als je even wilt sparren over een situatie bij je op de vereniging, dan staan ze voor je klaar.
